Uit sympathie:
THE ANGKOR TREE SCHOOL - SIEM REAP - CAMBODIA
'ANGKOR TREE PROJECT' : 'Het is allemaal begonnen met Sokhom Khit, een jonge Cambodjaanse onderwijzer die zich wilde engageren voor de kinderen van zijn dorp...'
'THE PROJECT' : 'An educational project never stands on his own, it can only be sustainable when embedded in a broader context...'
BLOG : “I want to see the world, I want to learn about other cultures and I want to make a difference, small or big doesn’t matter.”...
'KONING BOUWDEWIJNSTICHTING' : 'The Angkor Tree Project geeft financiële, materiële en logistieke steun aan The Angkor Tree School in Siem Reap Cambodia...'
Meer informatie over deze organisatie : Directie, Raad van bestuur...
Startpagina FACEBOOK
Filmpjes:
SOKHOM KHIT
Singing also is a great way to learn a language. Congratulations teacher Sopheak!
In this video students introduce themselves and show you the school and its surroundings.
THE ANGKOR TREE SCHOOL - SIEM REAP - CAMBODIA
'ANGKOR TREE PROJECT' : 'Het is allemaal begonnen met Sokhom Khit, een jonge Cambodjaanse onderwijzer die zich wilde engageren voor de kinderen van zijn dorp...'
'THE PROJECT' : 'An educational project never stands on his own, it can only be sustainable when embedded in a broader context...'
BLOG : “I want to see the world, I want to learn about other cultures and I want to make a difference, small or big doesn’t matter.”...
'KONING BOUWDEWIJNSTICHTING' : 'The Angkor Tree Project geeft financiële, materiële en logistieke steun aan The Angkor Tree School in Siem Reap Cambodia...'
Meer informatie over deze organisatie : Directie, Raad van bestuur...
Startpagina FACEBOOK
Filmpjes:
SOKHOM KHIT
Singing also is a great way to learn a language. Congratulations teacher Sopheak!
In this video students introduce themselves and show you the school and its surroundings.
De Mekong rivier is een rivier die 4.200 km lang is en ontspringt in China in het Tanglagebergte. Hij komt regelmatig in het nieuws met overstromingen of oorlogen, maar is vooral belangrijk voor miljoenen mensen die afhankelijk zijn van het water, niet alleen voor voedsel en vervoer, maar ook voor hun was of gewoon om er op te wonen.
Deze stroom vloeit door China, Laos, Thailand, Cambodja en in Vietnam wordt een delta gevormd van 9 armen vooraleer in de Zuid-Chinese zee te eindigen. De naam is Song Cuu Long en wil zeggen Delta Rivier van de Negen Draken.
Op verschillende plaatsen zullen we de Mekong bezoeken en ik kijk er naar uit evenals naar Siem Reap (Angkor Wat) en Ha Long Bay.
Kleurrijk vliegtuig om van de mooie luchthaven Bangkok naar
SIEM REAP te vliegen. Vlag van Cambodja
Cambodja heeft ongeveer 14 miljoen inwoners en een oppervlakte van 4,5 keer Nederland.
De meeste Cambodjanen stammen af van het ooit zo machtige Khmer Rijk in Zuidoost Azië en daar zijn ze nog altijd heel fier op. Zij kijken wat neer op de Thaïs en Vietnamezen maar de oorlog met die landen zal er wel voor iets tussen zitten. Siem Reap waar we naar toe gaan, betekent ‘Siamezen Verslagen’ en dat is wel een sterke uitspraak voor een stad zo dicht bij de grens.
Een zachte vorm van boeddhisme (theravada) is de meest voorkomende godsdienst.
SIEM REAP
Hebben we dat muggengaas echt nodig of is het versiering?
Lieve heeft een prachtig hotel uitgekozen waar je nog duidelijk de Franse koloniale stijl herkent
Overdekte markt
Lunch, Lieve is dol op springrolls.
Koning Suryavarman I (1002 – 1050) bracht eenheid in de verschillende koninkrijkjes die elkaar voortdurend bekampten.
Hij werd tot keizer gekroond en bouwde Angkor Wat, dit is de grootste van de meer dan 700 tempels die de Khmerkoningen hebben opgericht.
Zijn rijk omvatte op dat moment een groot deel van Thailand, Laos, het huidige Cambodja en Zuid Vietnam. Als je dat op een kaart ziet en de afstanden kent dan is dat behoorlijk indrukwekkend.
Angkor Wat betekent: de stad die een pagode werd.
Dit grootse tempelcomplex is 1,5 km op 1,3 km en stelt de microkosmos van het Hindoe universum voor.
In 1992 werd Angkor Wat Wereld Erfgoed.
Soms lees je dat Angkor Wat ontdekt werd door een Europeaan, maar dat is niet juist.
De Khmers hebben altijd van het bestaan van deze tempels geweten maar zij hebben die verwaarloosd. Wel werd Europa attent gemaakt op totaal begroeide tempels door de Franse naturalist Henri Mouhot. Voorbeelden van hoe dat er in het echt uitzag kan je verder zien.
Men zegt dat de zonsondergang het mooiste moment is om de tempels te gaan bezoeken, dus doen we dat.
Ik verwachtte een zonsondergang achter de tempel maar dat is niet het geval.
De tempels zijn zo vuil en aangekoekt met zwart dat je de prachtige reliëfs in het daglicht
nauwelijks kunt onderscheiden, maar met het avondlicht van de ondergaande zon er op
is het inderdaad wel mooi. Voor de restauratie is er geen geld in dit arm land want er zijn grotere noden.
Maar zelfs ‘vuil’ zijn de afmetingen adembenemend indrukwekkend.
Alles wordt mooi versierd, hier een ananas. Omdat kinderen er schattig uitzien verkopen die meer aan toeristen dan de volwassenen, ze werken dus al van zeer jonge leeftijd.
De Khmer tempels werden normaal gebouwd ter ere van de goden. Gewoonlijk staat deze God heel groot uitgebeeld in het midden van zijn tempel. De tempels worden dus niet gebouwd om als ‘paleis’ te worden gebruikt door de een of andere koning.
Rond 1297 kwamen de oorlogen met het Siamese koninkrijk. Een andere reden voor het verval van Angkor Wat als economisch centrum, was dat Phnom Penh beter gelegen was aan de Mekong rivier. Toch bleef Angkor Wat nog belangrijk tot de 16e eeuw.
In de godsdienst namen de locale goden een belangrijke plaats in maar er werd gemakkelijk overgeschakeld naar de Indiase Goden Shiva, Vishnu en Buddha.
Shiva domineerde omdat de koningen hem als beschermer van hun land beschouwden.
De tempels werden in duurzaam materiaal opgericht zodanig dat de godsdienstige gebouwen tot op heden zijn bestaan, maar alles wat op het ‘gewone leven’ betrekking had is verdwenen.
Angkor Thom werd in de 12e eeuw gebouwd en is een ommuurd gedeelte aan de Siem Reap rivier.
Restauratiewerken
'Creatieve wortels'
Door ons hotel is Tong ons voor 4 dagen met zijn tuk tuk ter beschikking gesteld om heel de site te bezoeken. Hij kent nauwelijks Engels maar met handen en voeten kan hij ons uitleggen hoe lang we over een bezoek doen en waar we hem op welk uur kunnen terug vinden.
We leggen per dag wel een dertigtal km af en eenmaal zelfs veel meer en deze manier van rondrijden is in deze warmte heel aangenaam. Ook kan je veel beter rondkijken dan in een auto en blaast er geen ijskoude airco.
We gaan de tempel van Bayon bezoeken, ook de tempel van de duizend gezichten genoemd.
Op elke toren staat er een heel groot gezicht en dit naar de vier windstreken. Elk gezicht is anders.
Eigenaardig om die torentjes hier te zien.
In Noorwegen en IJsland wordt dit geplaatst door iemand die een wens wilt doen.
Toeristen kunnen zich met
plaatselijke schonen laten fotograferen.
Anghor Thom City een plan van de omgeving.
Baphuon is een kleine maar hoge tempel waar je een indruk krijgt in welk landschap de tempel is gezet.
De treden zijn smal en hoog waardoor je een nog hogere indruk krijgt dan het is.
Het ‘Terras van de olifanten’ is een uitzondering op de gewoonte om alleen gebouwen voor de goden op te richten.
Samen met het ‘Koning Leper’ terras die als basis diende voor een onbekend koninklijk gebouw,
is het Olifantenterras het centrum van een Koninklijke receptie hal. Gebouwd in de 12de eeuw.
Koning Leper terras, uit de 13e eeuw, elke figuur is verschillend
Het eten is altijd smakelijk en netjes geserveerd.
Rijst wordt vanaf het ontbijt gegeten en
brood kan je niet overal krijgen.
Aanpassen aan de plaatselijke gewoonte is voor mij
geen probleem want het is altijd lekker.
Verliefd bomenpaar
Ta Prohm werd door de Ecole Française d’Extrème Orient uitgekozen om in zijn natuurlijke staat te blijven,
zodat men nu nog kan zien hoe de meeste tempels er in Angkor Wat uitzagen toen ze in de 19e eeuw door
een Fransman werden (her)ontdekt.
Het is altijd moeilijk om op een toeristische plaats een foto nemen zonder dat er een vreemde opstaat, maar als er Chinezen of Japanners in de buurt zijn dan is het onmogelijk of je moest wachten tot sluitingstijd. Op elke mooie plaats nemen ze van iedereen een foto zelfs als er van ‘het zicht’ nog nauwelijks iets te zien blijft. Ze vormen een rij om aan te schuiven om allemaal 1 voor 1 op De plaats te gaan staan. Daarbij doen ze allerlei tekens of nemen de gekste houdingen aan.
en deze laatste is een wortel!
Is de natuur niet prachtig?
Na een heerlijke en vermoeiende dag waren we erg blij in onze tuk tuk te kunnen uitblazen.
Ook is een tuk tuk gemakkelijk omdat je op de schouder van de chauffeur kunt tikken en vragen om even te stoppen. Vandaag bezoeken we eerst de Banteay Srei Tempel die ver in het grote domein ligt van het totale tempelcomplex van Angkor Wat. Langs de weg zijn er heel veel winkeltjes en nederzettingen waar je het dagelijkse leven van de Cambodjanen kunt zien.
Sommigen wonen in houten huizen, de weinigen die het beter hebben bezitten een deel of het gehele huis in steen, andere huizen zijn op palen en je hebt er ook die niet veel meer zijn dan bouwvallige schuren, waar je alleen kan slapen, maar de rest van ‘het huis’ is gewoon op straat.
In Cambodja is het de vrouw die zich bezig houdt met de handel en dat kan van alles zijn. Indien zij op de markt staat dan moet zij daar zijn van zes uur ’s morgens tot 12 uur ’s middags. Hier, waar veel toeristen voorbij komen, is het van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat en dit terwijl zij ook al het ander huishoudelijk werk doet. Ook maakt zij dikwijls de producten zelf die ze verkoopt.
De Cambodjanen hebben zeer veel geleden onder de landmijnen die in de rijstvelden zijn geworpen. Velen zijn een arm, been of oog kwijt. Vermits er nauwelijks officiële steun is voor deze mensen, zijn er die proberen met muziek te maken iets te verdienen om te overleven.
De Banteay Srei Tempel is vooral gekend omdat hier roze zandsteen werd gebruikt. Ook is de versiering prachtig.
De Tet feesten, hun Nieuwjaar, is een zeer belangrijke tijd voor de mensen. Het is de enige keer in het jaar dat zij een aantal dagen vakantie krijgen en daarvan maken ze gebruik om hun familie te bezoeken. Omdat het ook een ‘gelukkige’ tijd is, trouwen zeer veel mensen in deze periode. In tegenstelling tot hier mag je binnen komen en rondkijken hoe zij alles voorbereiden en soms poseren ze nog zodat wij hen kunnen fotograferen.
Pre Rup is een hoge tempel gebouwd in de 10de eeuw, met smalle en een beetje afgebrokkelde treden en erg ‘veilig’ voel ik mij niet bij het naar boven gaan. Later met het naar beneden komen voel ik mij nog onzekerder! Deze tempel geeft een prachtig uitzicht op de groene omgeving.
Baneay Kdei tempel werd opgericht in de 12ste en 13de eeuw in zachte zandsteen. Daardoor is er al veel ingestort, maar men heeft er voor gekozen om het niet te restaureren. Het is een boeddhistische tempel en er is heden nog een gebedsruimte voorzien. De reliëfs zijn bijzonder elegant.
Aan de overkant van de weg is Sran Strang en hier heeft ooit een troon gestaan.
Prasat Kravan is van de 10de eeuw. Deze tempel is speciaal voor de manier waarop de bakstenen op elkaar geplaatst werden. Er werd geen mortel gebruikt maar wel een groente compositie waardoor de ‘lijn’ tussen de bakstenen uiterst dun is.
Wat hier ook uniek is, is dat in deze aan Vishnu gewijde tempel de reliëfs rechtstreeks op de bakstenen is aangebracht en niet zoals anders op een laag pleister.
Terug naar de tempel van Angkor Wat want daar hebben we alleen het eerste gebouw bezocht en er liggen er nog verschillende rond. Het wordt beschouwd als het grootste religieuze bouwwerk van de wereld. Daar ben je echt twee dagen zoet mee als je alles rustig wilt bekijken.
De binnenmuren zijn over tientallen meters van plafond tot de grond
met prachtige reliëfs versierd
Vandaag beginnen wij met een bezoek aan East Mebon, een tempel die in de 10de eeuw gebouwd werd in de stijl van Pre Rup. De koning bouwde deze tempel ter verering van zijn ouders.
Vroeger lag het tussen de rijstvelden, maar het water is gedurende de eeuwen fel gezakt en het staat nu droog. Daardoor geeft het tegenwoordig een nog veel hogere indruk dan het in feite is. De treden zijn ook erg hoog en deels hersteld, maar er is nergens iets om je aan vast ge houden.
Ta Som is een kleine tempel, als het ware een miniatuur van Ta Prohm, gebouwd einde 12de begin 13de eeuw. Het is maar gedeeltelijk gerestaureerd zodat je nog eens een goed beeld krijgt van wat de jungle met een gebouw kan doen.
Van hier gaan we te voet naar een andere tempel en hopen we dat we Tong goed hebben begrepen waar wij elkaar terug ontmoeten.
Onderweg loop je op kurkdroog zand en langs de kant zijn er plassen met een mooie rijke plantengroei in.
Baray of Preah Khan ook Neak Pean genoemd, is de enige tempel op een eiland.
Het is pure symboliek en zou kunnen verwijzen naar een heilig meer in de Himalaya. Aan het water werden genezende krachten toegeschreven.
Cambodja is een heel erg arm land. Als je dan nog gehandicapt bent dan kan je nog minder werken en ‘steun’ is iets dat nauwelijks in dat land bestaat. Door de verschillende oorlogen zijn er velen die – terwijl ze in de rijstvelden werkten – op een landmijn hebben getrapt met een oog, been of arm geheel of gedeeltelijk kwijt tot gevolg. Bedelen is ook niet het beste middel om te overleven en daarom zie je op sommige plaatsen oorlogsslachtoffers die een orkestje hebben opgericht en hopen dat toeristen hen iets geven voor hun muziek.
Hoera we hebben Tong gevonden!!
Preah Khan, een van de grootste projecten van Yayavarman VII einde 12de eeuw, is meer dan alleen een tempel. Het was een kleine stad waar meer dan 1.000 leraars les gaven aan deze Boeddhistische universiteit.
Met onze tuk tuk voor ons mooi hotel dat achter de muur gelegen is.
'Tuk tuk'-driver Tong.
Watermeloen sap en coca cola in een koelbusje met naam van het hotel erop
Onderweg hadden we gezien dat er een deel van Siem Reap nieuw was en
wij wilden er eens naar toe gaan om ’s avonds iets te eten en eventueel naar de winkels te kijken.
Zag er leuk uit maar... sloot om 19 uur. Geen nood we vinden wel iets anders.
Een markt gevonden die om 18 uur open ging. De kramen hadden hun eigen verlichting.
Het wordt nu wel erg donker,
we moeten dus nu toch echt iets zoeken om te eten.
Vers geperst wortelsap
Toen wij uit het restaurant kwamen was het volledig donker. Het licht dat we voorheen nog hadden, kwam van de zeldzame winkels die nu gesloten waren en er donker bij lagen. Gelukkig was het volle maan en die hadden wij heel erg nodig.
Ons georiënteerd om naar de straat van de afspraak te gaan en dan het geluk gehad dat er een zeldzame auto voorbij kwam waarvan wij dankzij de koplampen ergens onze Tong met tuk tuk zagen staan. Wat wil je? Je komt uit een land waar er sprake is van lichtvervuiling en dan denk je er niet aan dat hier nergens enige straatverlichting is.
Tong was wat te vroeg en wij waren daar heel blij mee. Wij stapten in en hij staarde ons nog steeds aan:
wat deden die vrouwen hier in het pikdonker? En hij had groot gelijk.
Hartelijk dank, 'Maan'!
Vandaag nog even in het hotel rond gekeken naar de watermuur in het zwemdok en kokosschelpen die als bloempot dienst doen.
Dan inpakken voor een vlucht van 45 minuten met Vietnam Airlines naar Phnom Penh.
Wat een geluk dat Lieve zo een goede agent heeft! Later hebben wij van mensen gehoord dat de rit van Siem Reap naar de hoofdstad met de bus 12 uur heeft geduurd. Een Nederlandse moeder met haar dochter hebben er zelfs 16 uur over gedaan op een weg vol gaten en toen het nacht werd waren ze zo bang dat ze geen oog hebben dicht gedaan.
Wij lagen dan al heerlijk te slapen in een bijzonder hotel.
Phnom Penh
Het hotel is prachtig. Ik zoek elke keer waar de sleep van mijn lange jurk is wanneer ik door de gangen schrijd. De tuin met zwemdok is ook heel mooi en de frangipane bomen staan in volle bloei en ruiken heerlijk.
Na een ontbijt, dat zo uitgebreid is dat je niet weet waar eerst kijken, beleven we een dag die helemaal aan de gruwel van Pot Pol gewijd is.
Saloth Sar, beter bekend als Pot Pol, was een revolutionair die de Rode Khmer leidde van 1963 tot zijn dood in 1998. Hij sloot zich aan bij de Indochinese communistische partij van Ho Chi Minh en hij vocht mee in de koloniale oorlog tegen de Fransen.
Na de val van Dien Bien Phu probeerde Prins Norodom Sihanouk al de macht naar zich toe te trekken. Pot Pol leidde de guerrillastrijd van de militaire vleugel van de maoïstische communistische partij, de Rode Khmer.
In april 1975 werd hij eerste minister van Cambodja dat hij de naam gaf van Democratisch Kampuchea. Hij wilde zijn land van de moderne wereld terug brengen naar een agrarisch Utopia. Geld, onderwijs, godsdienst en privébezit werden afgeschaft. Zij die niet meewerkten werden gedood evenals de intellectuelen en academici.
In december 1978 vielen de troepen van Vietnam het land binnen en verdreven de Rode Khmer. Pot Pol kon zich met zijn leger 20 jaar schuil houden in de jungle. De Vietnamezen maakten de misdaden wereldkundig welke onder het bewind van Pot Pol waren gepleegd.
In 1996 stortte het leger van de Rode Khmer ineen en Pot Pol werd tot levenslang huisarrest veroordeeld.
Deze misdadiger is dus nauwelijks gestraft voor de genocide die hij onder zijn eigen bevolking heeft aangericht. Hij stierf in 1998 en de schatting loopt van 2 à 4 miljoen doden waarvoor zijn totalitair regime verantwoordelijk is.
Pot Pol sloot een school en maakte er een concentratiekamp van waar martelingen bij de ondervragingen hoorden. Ze beloofden je gerust te laten als je ‘de waarheid’ vertelde en toegaf waarvoor je aangeklaagd werd. Gewoonlijk werd je inderdaad gerust gelaten, je werd gewoon gedood! Al deze ondervragingen werden goed gedocumenteerd en het slachtoffer moest die ondertekenen.
Nu is hier het Tuol Sleng Genocide Museum gevestigd.
In de kamers van de hogere school werden muren gemetst om kleine cellen te maken van 0,80 op 2 meter. De voorkant van dit gebouw werd bekleed met visnetten van prikkeldraad om zelfmoordpogingen van gevangenen te vermijden.
Reglement.
Ondervraging- en martelkamer.
Pot Pol zoals hij eruit zag ten tijde van de staatsgreep.
De cellen in een voormalige klas.
Op het domein van het museum zat een man die als een van de weinigen deze gevangenis heeft overleefd. Hij verkoopt een zelf geschreven boek over de verschrikkingen die hij heeft meegemaakt.
Dan rijden we kilometers buiten de stad over een weg die nauwelijks de naam weg verdient, om de Killing Fields te bezoeken.
Het domein. Herdenkingsmonument met de namen en de geklasseerde beenderen. De eerste verdieping bevat alleen hoofden.
Opslagplaats waar het vergif lag.
De mensen werden vermoord, maar
je kunt niet weten of er nog een niet dood is, dus
werd er nog eens vergif over de lijken gestrooid… Oude foto hoe de site is gevonden. Hieronder liggen nog massa’s lijken.
Men heeft er voor gekozen om ze rust te gunnen.
Terrein waar de lijken lagen van de mensen
die in opstand waren gekomen.
Van hun lichaam was het hoofd verwijderd. Beenderresten.
Om ze te doden werden de kinderen met hun hoofd tegen deze boom geklopt
en dan erachter weggegooid. Tijdens het regenseizoen liep de rivier vlakbij.
De nog levenden verdronken dan snel. Als de rivier in het droge seizoen verder
weg lag, dan bleven ze een tijd liggen totdat men ze later in de rivier ging gooien.
Van de mannen zijn de kleren gevonden die ergens bijeen lagen maar niet van de vrouwen en de kinderen. Het besluit is dus dat zowel de vrouwen als de kinderen naakt rond liepen. Vroeger werd er nooit over verkrachting gesproken en het is nog maar een paar jaar dat verkrachting als ‘oorlogswapen’ wordt erkend. Zou dat toen nog niet bestaan hebben? Al de andere misdaden die in een oorlog hebben plaats gevonden gebeuren heden ten dage toch ook nog altijd?
Terug naar Phnom Penh. Bezoek aan een markt en lunch ook voor de chauffeur en gids.
Het Nationaal Museum van Cambodja.
Het is een fraai museum maar van de inhoud heb ik geen foto’s kunnen maken omdat het verboden was. Het is het grootste museum van Cambodja voor de culturele geschiedenis en het belangrijkste historische en archeologische museum van het land.
De meeste stukken komen uit Angkor Wat. Omdat deze site zo immens is en er veel mensen wonen, werden de ‘kleinere’ stukken verwijderd uit de tempels – moet je niet vragen hoe prachtig het origineel was toen alles er nog stond – en hier ‘veilig’ opgeborgen. Bij dat veilig kan je je vragen stellen want het gebouw is zo mooi mede doordat het volledig open is en de tuin er deel van uitmaakt.
Het Koninklijk Paleis.
Het is een groot domein waar zich verschillende gebouwen bevinden.
De eerste foto is van het gebouw waar de officiële ontvangsten en de kroning plaats hebben. De villa waar de Koninklijke familie woont staat er ook ergens tussen.
De zilveren pagode is opgetrokken in beton en marmer, maar hetgeen het zo speciaal maakt is
dat de vloer bedekt is met 5000 zilveren tegels die 1 kg per stuk wegen.
Er staat een 90 kg wegend Boeddhabeeld in puur goud,
versierd met 9584 diamanten dat gemaakt is in 1907.
Oorspronkelijk is een stoepa een boeddhistisch bouwwerk dat de relieken van
een boeddhistische heilige bevat. Hier staan er een paar die opgericht zijn na
het overlijden van een koning of iemand van zijn familie.
De eerste foto is een stoepa waar jaren aan gewerkt is want het is allemaal handenarbeid.
Vandaag vertrekken we naar Chau Doc in Vietnam met de boot.
In het restaurant waar we vertrekken krijgen we nog wat ontspanning en dan...
met een speedboot de Mekong op na nog een glimp te zien van het koninklijk paleis aan de waterkant.
De Mekong is een grote rivier maar op dit deel is er buiten een paar vissersbootjes weinig te zien. Zo komen we na bijna 5 uur varen aan de grens met Vietnam waar we moeten uitstappen om onze documenten te laten nazien.
VIETNAM
Het is hier vroeg donker en we genieten van een prachtige zonsondergang.
WAAROM GROEN EN ZWART VOOR DEZE BLOG.
Ik heb de kleuren van deze blog gekozen in functie van het ‘gevoel’ dat het land mij heeft gegeven en
van hetgeen belangrijk is voor Cambodja.
De groene kleur staat voor de frisse kleur van de rijstvelden die voor het land
van levensbelang zijn en het zwart voor de aanslag dat nog op die prachtige monumenten plakt.
Het land is te arm om geld voor de restauratie uit te geven.
Deze stroom vloeit door China, Laos, Thailand, Cambodja en in Vietnam wordt een delta gevormd van 9 armen vooraleer in de Zuid-Chinese zee te eindigen. De naam is Song Cuu Long en wil zeggen Delta Rivier van de Negen Draken.
Op verschillende plaatsen zullen we de Mekong bezoeken en ik kijk er naar uit evenals naar Siem Reap (Angkor Wat) en Ha Long Bay.
Kleurrijk vliegtuig om van de mooie luchthaven Bangkok naar
SIEM REAP te vliegen. Vlag van Cambodja
Een zachte vorm van boeddhisme (theravada) is de meest voorkomende godsdienst.
SIEM REAP
Hebben we dat muggengaas echt nodig of is het versiering?
Lieve heeft een prachtig hotel uitgekozen waar je nog duidelijk de Franse koloniale stijl herkent
Overdekte markt
Lunch, Lieve is dol op springrolls.
Koning Suryavarman I (1002 – 1050) bracht eenheid in de verschillende koninkrijkjes die elkaar voortdurend bekampten.
Hij werd tot keizer gekroond en bouwde Angkor Wat, dit is de grootste van de meer dan 700 tempels die de Khmerkoningen hebben opgericht. Zijn rijk omvatte op dat moment een groot deel van Thailand, Laos, het huidige Cambodja en Zuid Vietnam. Als je dat op een kaart ziet en de afstanden kent dan is dat behoorlijk indrukwekkend.
Angkor Wat betekent: de stad die een pagode werd.
Dit grootse tempelcomplex is 1,5 km op 1,3 km en stelt de microkosmos van het Hindoe universum voor.
In 1992 werd Angkor Wat Wereld Erfgoed.
Soms lees je dat Angkor Wat ontdekt werd door een Europeaan, maar dat is niet juist.
De Khmers hebben altijd van het bestaan van deze tempels geweten maar zij hebben die verwaarloosd. Wel werd Europa attent gemaakt op totaal begroeide tempels door de Franse naturalist Henri Mouhot. Voorbeelden van hoe dat er in het echt uitzag kan je verder zien.
Men zegt dat de zonsondergang het mooiste moment is om de tempels te gaan bezoeken, dus doen we dat.
Ik verwachtte een zonsondergang achter de tempel maar dat is niet het geval.
De tempels zijn zo vuil en aangekoekt met zwart dat je de prachtige reliëfs in het daglicht
nauwelijks kunt onderscheiden, maar met het avondlicht van de ondergaande zon er op
is het inderdaad wel mooi. Voor de restauratie is er geen geld in dit arm land want er zijn grotere noden.
Maar zelfs ‘vuil’ zijn de afmetingen adembenemend indrukwekkend.
Alles wordt mooi versierd, hier een ananas. Omdat kinderen er schattig uitzien verkopen die meer aan toeristen dan de volwassenen, ze werken dus al van zeer jonge leeftijd.
De Khmer tempels werden normaal gebouwd ter ere van de goden. Gewoonlijk staat deze God heel groot uitgebeeld in het midden van zijn tempel. De tempels worden dus niet gebouwd om als ‘paleis’ te worden gebruikt door de een of andere koning.
Rond 1297 kwamen de oorlogen met het Siamese koninkrijk. Een andere reden voor het verval van Angkor Wat als economisch centrum, was dat Phnom Penh beter gelegen was aan de Mekong rivier. Toch bleef Angkor Wat nog belangrijk tot de 16e eeuw.
In de godsdienst namen de locale goden een belangrijke plaats in maar er werd gemakkelijk overgeschakeld naar de Indiase Goden Shiva, Vishnu en Buddha.
Shiva domineerde omdat de koningen hem als beschermer van hun land beschouwden.
De tempels werden in duurzaam materiaal opgericht zodanig dat de godsdienstige gebouwen tot op heden zijn bestaan, maar alles wat op het ‘gewone leven’ betrekking had is verdwenen.
Angkor Thom werd in de 12e eeuw gebouwd en is een ommuurd gedeelte aan de Siem Reap rivier.
Restauratiewerken
'Creatieve wortels'
Door ons hotel is Tong ons voor 4 dagen met zijn tuk tuk ter beschikking gesteld om heel de site te bezoeken. Hij kent nauwelijks Engels maar met handen en voeten kan hij ons uitleggen hoe lang we over een bezoek doen en waar we hem op welk uur kunnen terug vinden.
We leggen per dag wel een dertigtal km af en eenmaal zelfs veel meer en deze manier van rondrijden is in deze warmte heel aangenaam. Ook kan je veel beter rondkijken dan in een auto en blaast er geen ijskoude airco.
We gaan de tempel van Bayon bezoeken, ook de tempel van de duizend gezichten genoemd.
Op elke toren staat er een heel groot gezicht en dit naar de vier windstreken. Elk gezicht is anders.
Eigenaardig om die torentjes hier te zien.
In Noorwegen en IJsland wordt dit geplaatst door iemand die een wens wilt doen.
Toeristen kunnen zich met
plaatselijke schonen laten fotograferen.
Anghor Thom City een plan van de omgeving.
Baphuon is een kleine maar hoge tempel waar je een indruk krijgt in welk landschap de tempel is gezet.
De treden zijn smal en hoog waardoor je een nog hogere indruk krijgt dan het is.
Het ‘Terras van de olifanten’ is een uitzondering op de gewoonte om alleen gebouwen voor de goden op te richten.
Samen met het ‘Koning Leper’ terras die als basis diende voor een onbekend koninklijk gebouw,
is het Olifantenterras het centrum van een Koninklijke receptie hal. Gebouwd in de 12de eeuw.
Koning Leper terras, uit de 13e eeuw, elke figuur is verschillend
Het eten is altijd smakelijk en netjes geserveerd.
Rijst wordt vanaf het ontbijt gegeten en
brood kan je niet overal krijgen.
Aanpassen aan de plaatselijke gewoonte is voor mij
geen probleem want het is altijd lekker.
Verliefd bomenpaar
Ta Prohm werd door de Ecole Française d’Extrème Orient uitgekozen om in zijn natuurlijke staat te blijven,
zodat men nu nog kan zien hoe de meeste tempels er in Angkor Wat uitzagen toen ze in de 19e eeuw door
een Fransman werden (her)ontdekt.
Het is altijd moeilijk om op een toeristische plaats een foto nemen zonder dat er een vreemde opstaat, maar als er Chinezen of Japanners in de buurt zijn dan is het onmogelijk of je moest wachten tot sluitingstijd. Op elke mooie plaats nemen ze van iedereen een foto zelfs als er van ‘het zicht’ nog nauwelijks iets te zien blijft. Ze vormen een rij om aan te schuiven om allemaal 1 voor 1 op De plaats te gaan staan. Daarbij doen ze allerlei tekens of nemen de gekste houdingen aan.
en deze laatste is een wortel!
Is de natuur niet prachtig?
Na een heerlijke en vermoeiende dag waren we erg blij in onze tuk tuk te kunnen uitblazen.
Ook is een tuk tuk gemakkelijk omdat je op de schouder van de chauffeur kunt tikken en vragen om even te stoppen. Vandaag bezoeken we eerst de Banteay Srei Tempel die ver in het grote domein ligt van het totale tempelcomplex van Angkor Wat. Langs de weg zijn er heel veel winkeltjes en nederzettingen waar je het dagelijkse leven van de Cambodjanen kunt zien.
Sommigen wonen in houten huizen, de weinigen die het beter hebben bezitten een deel of het gehele huis in steen, andere huizen zijn op palen en je hebt er ook die niet veel meer zijn dan bouwvallige schuren, waar je alleen kan slapen, maar de rest van ‘het huis’ is gewoon op straat.
In Cambodja is het de vrouw die zich bezig houdt met de handel en dat kan van alles zijn. Indien zij op de markt staat dan moet zij daar zijn van zes uur ’s morgens tot 12 uur ’s middags. Hier, waar veel toeristen voorbij komen, is het van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat en dit terwijl zij ook al het ander huishoudelijk werk doet. Ook maakt zij dikwijls de producten zelf die ze verkoopt.
De Cambodjanen hebben zeer veel geleden onder de landmijnen die in de rijstvelden zijn geworpen. Velen zijn een arm, been of oog kwijt. Vermits er nauwelijks officiële steun is voor deze mensen, zijn er die proberen met muziek te maken iets te verdienen om te overleven.
De Tet feesten, hun Nieuwjaar, is een zeer belangrijke tijd voor de mensen. Het is de enige keer in het jaar dat zij een aantal dagen vakantie krijgen en daarvan maken ze gebruik om hun familie te bezoeken. Omdat het ook een ‘gelukkige’ tijd is, trouwen zeer veel mensen in deze periode. In tegenstelling tot hier mag je binnen komen en rondkijken hoe zij alles voorbereiden en soms poseren ze nog zodat wij hen kunnen fotograferen.
Pre Rup is een hoge tempel gebouwd in de 10de eeuw, met smalle en een beetje afgebrokkelde treden en erg ‘veilig’ voel ik mij niet bij het naar boven gaan. Later met het naar beneden komen voel ik mij nog onzekerder! Deze tempel geeft een prachtig uitzicht op de groene omgeving.
Baneay Kdei tempel werd opgericht in de 12ste en 13de eeuw in zachte zandsteen. Daardoor is er al veel ingestort, maar men heeft er voor gekozen om het niet te restaureren. Het is een boeddhistische tempel en er is heden nog een gebedsruimte voorzien. De reliëfs zijn bijzonder elegant.
Aan de overkant van de weg is Sran Strang en hier heeft ooit een troon gestaan.
Prasat Kravan is van de 10de eeuw. Deze tempel is speciaal voor de manier waarop de bakstenen op elkaar geplaatst werden. Er werd geen mortel gebruikt maar wel een groente compositie waardoor de ‘lijn’ tussen de bakstenen uiterst dun is.
Wat hier ook uniek is, is dat in deze aan Vishnu gewijde tempel de reliëfs rechtstreeks op de bakstenen is aangebracht en niet zoals anders op een laag pleister.
Terug naar de tempel van Angkor Wat want daar hebben we alleen het eerste gebouw bezocht en er liggen er nog verschillende rond. Het wordt beschouwd als het grootste religieuze bouwwerk van de wereld. Daar ben je echt twee dagen zoet mee als je alles rustig wilt bekijken.
De binnenmuren zijn over tientallen meters van plafond tot de grond
met prachtige reliëfs versierd
Vandaag beginnen wij met een bezoek aan East Mebon, een tempel die in de 10de eeuw gebouwd werd in de stijl van Pre Rup. De koning bouwde deze tempel ter verering van zijn ouders.
Vroeger lag het tussen de rijstvelden, maar het water is gedurende de eeuwen fel gezakt en het staat nu droog. Daardoor geeft het tegenwoordig een nog veel hogere indruk dan het in feite is. De treden zijn ook erg hoog en deels hersteld, maar er is nergens iets om je aan vast ge houden.
Ta Som is een kleine tempel, als het ware een miniatuur van Ta Prohm, gebouwd einde 12de begin 13de eeuw. Het is maar gedeeltelijk gerestaureerd zodat je nog eens een goed beeld krijgt van wat de jungle met een gebouw kan doen.
Van hier gaan we te voet naar een andere tempel en hopen we dat we Tong goed hebben begrepen waar wij elkaar terug ontmoeten.Onderweg loop je op kurkdroog zand en langs de kant zijn er plassen met een mooie rijke plantengroei in. Baray of Preah Khan ook Neak Pean genoemd, is de enige tempel op een eiland.
Het is pure symboliek en zou kunnen verwijzen naar een heilig meer in de Himalaya. Aan het water werden genezende krachten toegeschreven.
Cambodja is een heel erg arm land. Als je dan nog gehandicapt bent dan kan je nog minder werken en ‘steun’ is iets dat nauwelijks in dat land bestaat. Door de verschillende oorlogen zijn er velen die – terwijl ze in de rijstvelden werkten – op een landmijn hebben getrapt met een oog, been of arm geheel of gedeeltelijk kwijt tot gevolg. Bedelen is ook niet het beste middel om te overleven en daarom zie je op sommige plaatsen oorlogsslachtoffers die een orkestje hebben opgericht en hopen dat toeristen hen iets geven voor hun muziek.
Hoera we hebben Tong gevonden!!
Preah Khan, een van de grootste projecten van Yayavarman VII einde 12de eeuw, is meer dan alleen een tempel. Het was een kleine stad waar meer dan 1.000 leraars les gaven aan deze Boeddhistische universiteit.
Met onze tuk tuk voor ons mooi hotel dat achter de muur gelegen is.
'Tuk tuk'-driver Tong.
Watermeloen sap en coca cola in een koelbusje met naam van het hotel erop
Onderweg hadden we gezien dat er een deel van Siem Reap nieuw was en
wij wilden er eens naar toe gaan om ’s avonds iets te eten en eventueel naar de winkels te kijken.
Zag er leuk uit maar... sloot om 19 uur. Geen nood we vinden wel iets anders.
Een markt gevonden die om 18 uur open ging. De kramen hadden hun eigen verlichting.
Het wordt nu wel erg donker,
we moeten dus nu toch echt iets zoeken om te eten.
Vers geperst wortelsap
Toen wij uit het restaurant kwamen was het volledig donker. Het licht dat we voorheen nog hadden, kwam van de zeldzame winkels die nu gesloten waren en er donker bij lagen. Gelukkig was het volle maan en die hadden wij heel erg nodig.
Ons georiënteerd om naar de straat van de afspraak te gaan en dan het geluk gehad dat er een zeldzame auto voorbij kwam waarvan wij dankzij de koplampen ergens onze Tong met tuk tuk zagen staan. Wat wil je? Je komt uit een land waar er sprake is van lichtvervuiling en dan denk je er niet aan dat hier nergens enige straatverlichting is.
Tong was wat te vroeg en wij waren daar heel blij mee. Wij stapten in en hij staarde ons nog steeds aan:
wat deden die vrouwen hier in het pikdonker? En hij had groot gelijk.
Hartelijk dank, 'Maan'!
Vandaag nog even in het hotel rond gekeken naar de watermuur in het zwemdok en kokosschelpen die als bloempot dienst doen.
Dan inpakken voor een vlucht van 45 minuten met Vietnam Airlines naar Phnom Penh.
Wat een geluk dat Lieve zo een goede agent heeft! Later hebben wij van mensen gehoord dat de rit van Siem Reap naar de hoofdstad met de bus 12 uur heeft geduurd. Een Nederlandse moeder met haar dochter hebben er zelfs 16 uur over gedaan op een weg vol gaten en toen het nacht werd waren ze zo bang dat ze geen oog hebben dicht gedaan.
Wij lagen dan al heerlijk te slapen in een bijzonder hotel.
Phnom Penh
Het hotel is prachtig. Ik zoek elke keer waar de sleep van mijn lange jurk is wanneer ik door de gangen schrijd. De tuin met zwemdok is ook heel mooi en de frangipane bomen staan in volle bloei en ruiken heerlijk.
Na een ontbijt, dat zo uitgebreid is dat je niet weet waar eerst kijken, beleven we een dag die helemaal aan de gruwel van Pot Pol gewijd is.
Saloth Sar, beter bekend als Pot Pol, was een revolutionair die de Rode Khmer leidde van 1963 tot zijn dood in 1998. Hij sloot zich aan bij de Indochinese communistische partij van Ho Chi Minh en hij vocht mee in de koloniale oorlog tegen de Fransen.
Na de val van Dien Bien Phu probeerde Prins Norodom Sihanouk al de macht naar zich toe te trekken. Pot Pol leidde de guerrillastrijd van de militaire vleugel van de maoïstische communistische partij, de Rode Khmer.
In april 1975 werd hij eerste minister van Cambodja dat hij de naam gaf van Democratisch Kampuchea. Hij wilde zijn land van de moderne wereld terug brengen naar een agrarisch Utopia. Geld, onderwijs, godsdienst en privébezit werden afgeschaft. Zij die niet meewerkten werden gedood evenals de intellectuelen en academici.
In december 1978 vielen de troepen van Vietnam het land binnen en verdreven de Rode Khmer. Pot Pol kon zich met zijn leger 20 jaar schuil houden in de jungle. De Vietnamezen maakten de misdaden wereldkundig welke onder het bewind van Pot Pol waren gepleegd. In 1996 stortte het leger van de Rode Khmer ineen en Pot Pol werd tot levenslang huisarrest veroordeeld.
Deze misdadiger is dus nauwelijks gestraft voor de genocide die hij onder zijn eigen bevolking heeft aangericht. Hij stierf in 1998 en de schatting loopt van 2 à 4 miljoen doden waarvoor zijn totalitair regime verantwoordelijk is.
Pot Pol sloot een school en maakte er een concentratiekamp van waar martelingen bij de ondervragingen hoorden. Ze beloofden je gerust te laten als je ‘de waarheid’ vertelde en toegaf waarvoor je aangeklaagd werd. Gewoonlijk werd je inderdaad gerust gelaten, je werd gewoon gedood! Al deze ondervragingen werden goed gedocumenteerd en het slachtoffer moest die ondertekenen.
Nu is hier het Tuol Sleng Genocide Museum gevestigd.
In de kamers van de hogere school werden muren gemetst om kleine cellen te maken van 0,80 op 2 meter. De voorkant van dit gebouw werd bekleed met visnetten van prikkeldraad om zelfmoordpogingen van gevangenen te vermijden.
Reglement.
Ondervraging- en martelkamer.
Pot Pol zoals hij eruit zag ten tijde van de staatsgreep.
De cellen in een voormalige klas.
Op het domein van het museum zat een man die als een van de weinigen deze gevangenis heeft overleefd. Hij verkoopt een zelf geschreven boek over de verschrikkingen die hij heeft meegemaakt.
Dan rijden we kilometers buiten de stad over een weg die nauwelijks de naam weg verdient, om de Killing Fields te bezoeken.
Het domein. Herdenkingsmonument met de namen en de geklasseerde beenderen. De eerste verdieping bevat alleen hoofden.
Opslagplaats waar het vergif lag.
De mensen werden vermoord, maar
je kunt niet weten of er nog een niet dood is, dus
werd er nog eens vergif over de lijken gestrooid… Oude foto hoe de site is gevonden. Hieronder liggen nog massa’s lijken.
Men heeft er voor gekozen om ze rust te gunnen.
Terrein waar de lijken lagen van de mensen
die in opstand waren gekomen.
Van hun lichaam was het hoofd verwijderd. Beenderresten.
Om ze te doden werden de kinderen met hun hoofd tegen deze boom geklopt
en dan erachter weggegooid. Tijdens het regenseizoen liep de rivier vlakbij.
De nog levenden verdronken dan snel. Als de rivier in het droge seizoen verder
weg lag, dan bleven ze een tijd liggen totdat men ze later in de rivier ging gooien.
Van de mannen zijn de kleren gevonden die ergens bijeen lagen maar niet van de vrouwen en de kinderen. Het besluit is dus dat zowel de vrouwen als de kinderen naakt rond liepen. Vroeger werd er nooit over verkrachting gesproken en het is nog maar een paar jaar dat verkrachting als ‘oorlogswapen’ wordt erkend. Zou dat toen nog niet bestaan hebben? Al de andere misdaden die in een oorlog hebben plaats gevonden gebeuren heden ten dage toch ook nog altijd?
Terug naar Phnom Penh. Bezoek aan een markt en lunch ook voor de chauffeur en gids.
Het Nationaal Museum van Cambodja.
Het is een fraai museum maar van de inhoud heb ik geen foto’s kunnen maken omdat het verboden was. Het is het grootste museum van Cambodja voor de culturele geschiedenis en het belangrijkste historische en archeologische museum van het land.
De meeste stukken komen uit Angkor Wat. Omdat deze site zo immens is en er veel mensen wonen, werden de ‘kleinere’ stukken verwijderd uit de tempels – moet je niet vragen hoe prachtig het origineel was toen alles er nog stond – en hier ‘veilig’ opgeborgen. Bij dat veilig kan je je vragen stellen want het gebouw is zo mooi mede doordat het volledig open is en de tuin er deel van uitmaakt.
Het Koninklijk Paleis.
Het is een groot domein waar zich verschillende gebouwen bevinden.
De eerste foto is van het gebouw waar de officiële ontvangsten en de kroning plaats hebben. De villa waar de Koninklijke familie woont staat er ook ergens tussen.
De zilveren pagode is opgetrokken in beton en marmer, maar hetgeen het zo speciaal maakt is
dat de vloer bedekt is met 5000 zilveren tegels die 1 kg per stuk wegen.
Er staat een 90 kg wegend Boeddhabeeld in puur goud,
versierd met 9584 diamanten dat gemaakt is in 1907.
Oorspronkelijk is een stoepa een boeddhistisch bouwwerk dat de relieken van
een boeddhistische heilige bevat. Hier staan er een paar die opgericht zijn na
het overlijden van een koning of iemand van zijn familie.
De eerste foto is een stoepa waar jaren aan gewerkt is want het is allemaal handenarbeid.
Vandaag vertrekken we naar Chau Doc in Vietnam met de boot.
In het restaurant waar we vertrekken krijgen we nog wat ontspanning en dan...
met een speedboot de Mekong op na nog een glimp te zien van het koninklijk paleis aan de waterkant.
De Mekong is een grote rivier maar op dit deel is er buiten een paar vissersbootjes weinig te zien. Zo komen we na bijna 5 uur varen aan de grens met Vietnam waar we moeten uitstappen om onze documenten te laten nazien.
VIETNAM
Het is hier vroeg donker en we genieten van een prachtige zonsondergang.
WAAROM GROEN EN ZWART VOOR DEZE BLOG.
Ik heb de kleuren van deze blog gekozen in functie van het ‘gevoel’ dat het land mij heeft gegeven en
van hetgeen belangrijk is voor Cambodja.
De groene kleur staat voor de frisse kleur van de rijstvelden die voor het land
van levensbelang zijn en het zwart voor de aanslag dat nog op die prachtige monumenten plakt.
Het land is te arm om geld voor de restauratie uit te geven.